Wilma ter Mull

Met een zekere verwondering kijk ik de laatste jaren naar de intocht van Sinterklaas. Afgelopen zaterdag was ik toevallig in Eindhoven, waar Sinterklaas werd ingehaald, begeleid door allerlei roetveegpieten. Rond deze tijd laait steevast ook de discussie over Kick Out Zwarte Piet weer op.

Zwarte Piet is inmiddels een vreemd, bijna verwrongen verschijnsel geworden binnen het collectief onbewuste van ons Nederlanders. Het uitgangspunt van Kick Out Zwarte Piet is dat zwarte mensen niet langer gediscrimineerd mogen worden en dat zij niet langer als slaaf of ondergeschikte worden neergezet. Maar juist door zo streng te zijn op het uiterlijk, sluipt het vermeende kwaad via de achterdeur weer binnen. Denk maar aan hoe een aanzienlijk deel van Nederland over immigranten denkt.

Op 1 juli 2023 bood onze koning excuses aan voor het slavernijverleden en vroeg hij om vergiffenis. Maar trekken we daar werkelijk lering uit? Dat doe je volgens mij niet door simpelweg het uiterlijk van Zwarte Piet te veranderen, een figuur dat ons al eeuwenlang herinnert aan dat verleden. Sterker nog: het zou juist een krachtig symbool kunnen zijn om ons bewust te houden van het fenomeen van ongelijkwaardigheid. Om het even wat extreem te formuleren: we zouden zwarte mensen zelfs kunnen vragen de rol van Zwarte Piet te vervullen, en onze kinderen uitleggen wat Sinterklaas werkelijk bedoelde.

Om dat te begrijpen, is het zinvol om naar de horoscoop van Sint Nicolaas te kijken. Van hem is helaas geen geboortedatum of -tijd bekend, maar wél – en dat is astrologisch gezien vaak nog belangrijker – de datum van zijn overlijden. Die laat namelijk zien met welke intenties iemand heeft geleefd.

Onder toon ik deze: Bron

Om de duiding daarvan kort samen te vatten: er is een conjunctie aanwezig tussen Zon, Maan, Venus, Saturnus en Neptunus die een mooie driehoek maakt met Uranus. Omdat Uranus de planeet van het collectief onbewuste is, wijst dit  erop dat hij een collectief streven voelde in zijn leven om voor de misdeelde mensheid (Neptunus en Saturnus) liefdevol (Venus) op te komen. Dit zowel met zijn hele persoonlijkheid (Zon) en met zijn gevoel (Maan), dat deze grote conjunctie een oppositie maakt met de wat weigerende Zwarte Maan. Dit nodigt uit om de spanning van het weigerende principe bewust niet te willen. In de Hubermethode is de oppositie namelijk het grootste wilsaspect wat er is.

Mooi vond ik ook het verhaal van mijn echtgenoot. Hij vertelde dat zijn ouders aan het begin van de Sinterklaastijd zijn twee broers en zus bij elkaar riepen om uit te leggen wat het werkelijke streven van Sint-Nicolaas was. Zij vroegen de kinderen na te denken over mensen in hun omgeving die het veel slechter hadden dan zijzelf.

Mijn echtgenoot groeide op in Kralingen, Rotterdam, en in die tijd heerste er veel armoede in de omliggende wijken. Elk kind ging op zoek naar een vriendje dat het minder goed had en kwam vervolgens terug naar hun ouders, waarna ze samen bedachten wat ze voor dit kind zouden kopen. Pas daarna vierden ze thuis Sinterklaas, ook voor de eigen kinderen.

Ik heb dit altijd een ontroerend verhaal gevonden. Met teleurstelling zie ik hoe Sinterklaas tegenwoordig vaak wordt gevierd, vooral gericht op materiële verlangens, terwijl de diepere betekenis verloren lijkt te zijn gegaan. Daarom vind ik persoonlijk de beweging Kick Out Zwarte Piet een vorm van verdringing van die oorspronkelijke bedoeling.
Daarom is het belangrijk om hierbij stil te staan, nu er zoveel planeten retrograde lopen — zes van de negen, waaronder Mercurius, de planeet die juist over communicatie gaat.

Nieuw: coachtraject